rijschaaf ontmanteling

Cursisten zijn vaak verbaasd over de hoge prijzen van gereedschap. Ik besloot daarom een experimente te doen. Ik kocht ongezien vier houten schaven op marktplaats, na wat afdingen, voor € 15. De buit bestond uit een rijschaaf van 86 cm, een voorloper van 56 cm en twee antieke blokschaafjes. De schaven hadden in een vochtig schuurtje gelegen en moesten eerst een paar weken drogen. Nooit bij de radiator zetten maar kalmpjes aan laten drogen, anders krijg je droogtescheuren en is je schaaf waardeloos. Ik heb de zwaar verroeste beitels in een pan met citroenzuur gezet (dat is verkrijgbaar bij de drogist) en een weekje laten staan. De beitels van de rijschaaf en de voorloper waren van gelaagd staal. Gelaagd staal bestaat uit twee of meer lagen staal. De bovenkant is van ongehard staal is zorgt voor taaiheid en flexibiliteit, de onderkant is juist van gehard staal en zorgt voor een duurzame snede. Als je goed naar de vouw van de beitel kijkt zie je het verschil , gehard staal glimt meer. De beitels in de kleine blokschaafjes waren respectievelijk gegraveerd met  “J.&R. DODGE Sheffield, JUSTE JUDICATO” en met  “J. Grothaus”. De blokschaafjes bleken dusdanig door houtworm aangetast dat er geen eer aan viel te behalen. In de houtkachel ermee. De rijschaaf en de voorloper leken een restauratie waard.

Loszittende handvat bleek gebroken

Vlakken zool rijschaaf

Te grote bek opening van de rijschaaf

Infreezen nieuwe bekopening

Nieuwe stukjes jatoba in de bekopening

Nieuw stuk jatoba aan de bovenzijde gelijmd

Rijschaaf schaaft weer een krul

Na het slijpen en wetten van de beitel moest er het nodige aan de schaaf zelf gebeuren (zie bovenstaande foto’s). De schaaf schaaft weer naar behoren, maar voor het echte fijne meubelmaakwerk is hij niet geschikt. Dat komt door de roestvorming op de beitel waardoor putjes zijn ontstaan die in de vouw terugkeren. De krul wordt daardoor brokkelig en niet egaal. Voor de voorloper geldt hetzelfde.  Experiment gedeeltelijk mislukt.. Conclusie: Het restaureren van de schaven op zich gaat goed, maar we moeten op internet zoeken naar betere tweedehands houten schaven.